سیاست خارجی دولت جدید آمریکا: تغییر سیاست‌ها یا رویکردها؟
07 بهمن 1399 - 9:17
شناسه : 13461
2
بررسی مواضع برخی از مقام‌های ارشد دولت جو بایدن در امور بین‌المللی و سیاست خارجی نشان می‌دهد که اگرچه رئیس‌جمهوری دموکرات در برخی زمینه ها، رویکردهای متفاوتی نسبت به دولت قبلی را پیش خواهد گرفت، اما تغییرات چندانی در سیاست‌های کلی واشنگتن رخ نخواهد داد.
منبع : ایرنا
پ
پ

پس از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳ آبان و با استقرار دولت دموکرات، برخی از گزینه‌های ارشد کابینه بایدن در سنای آمریکا حضور یافته و در جلسات بررسی صلاحیت خود در مورد مسائل جهانی سیاست‌های خود را تبیین کرده‌اند.

تاکنون آنتونی بلینکن نامزد وزارت امور خارجه، آوریل هینز گزینه مدیریت اطلاعات ملی آمریکا و لوید آستین گزینه پیشنهادی دولت بایدن برای وزارت دفاع به سنا رفته و در جلسات بررسی صلاحیت به اظهارنظر در مورد مسائل عمده بین‌المللی پرداخته و پاسخگوی سؤال‌های سناتورها بوده‌اند. از میان این سه نفر، هینز و آستین توانسته‌اند رأی اعتماد قاطع سناتورها را به دست آورند و صلاحیت بلینکن هنوز به رأی گذاشته نشده است.

علاوه بر بلینکن، وندی شرمن گزینه تصدی معاونت وزارت امور خارجه و ویلیام برنز گزینه پیشنهادی سازمان جاسوسی سیا که از چهره‌های شناخته‌شده در مذاکرات هسته‌ای دولت اوباما هستند، هنوز برای کسب رأی اعتماد در سنا حضور نیافته‌اند.

ایران

گفته‌های مقام‌های نامبرده نشان می‌دهد که سیاست دولت جدید آمریکا تقریبا ادامه‌دهنده رویکرد دولت باراک اوباما بوده و در عمل به دنبال آن است تا با طرح ادعاهایی چون قصد ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای، برجام و بازگشت دوباره آمریکا به این توافق را راه‌حل جلوگیری از آنچه آنها درباره ایران ادعا می کنند ، معرفی کند.

سخنان گزینه پیشنهادی بایدن برای تصدی سمت وزیر امور خارجه به‌روشنی بیانگر این تغییر رویکرد است.

 آنتونی بلینکن نامزد تصدی سمت وزیر امور خارجه آمریکا

آنتونی بلینکن گفته است: از نظر من برجام به‌رغم محدودیت‌های آن، به نوبه خود در مسدود کردن مسیرهای مختلف برای تولید مواد مورد نیاز برای سلاح هسته‌ای موفق بود و بیشترین بازرسی‌ها را در تاریخ رژیم کنترل تسلیحات دارد.

وی خروج از برجام را نه به دلیل نقض تعهدات آمریکا و عهدشکنی آن، بلکه به دلیل آنچه آنها «افزایش احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای» می خوانند، مورد نکوهش قرار داد و مدعی شد: ما از توافق خارج شدیم و ایران محدودیت‌های اعمال‌شده با توافق را بازگردانده و سانتریفیوژهایی را به کار گرفته که طبق توافق ممنوع بود و نتیجه آن همچنان که در گزارش‌های عمومی مطرح است، زمان بیش از یک سال برای رسیدن به یک بمب اتمی، اکنون به کمتر از ۳ یا ۴ ماه کاهش‌یافته است.

بلینکن در ادامه پاسخ به پرسش‌های سناتورها جنبه دیگری از سیاست‌های آتی واشنگتن را عیان ساخت و با قرار دادن شرط و شروط و اما و اگرهایی برای بازگشت این کشور به برجام ، بدون اشاره به عدم پایبندی طرف های اروپایی به این توافق و ضربه سنگینی که واشنگتن به آن وارد کرد، گفت اگر ایران پایبندی به تعهدات هسته‌ای را از سر گیرد ما نیز در کنار متحدان و شرکا برای دستیابی به توافقی محکم‌تر و طولانی‌تر بازخواهیم گشت.

جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کرده است که برجام قابل مذاکره مجدد نیست و نباید موضوع های مربوط به توانمندی های دفاعی ایران به برجام گره زده شود.

او گفت: اگر ایران گام بازگشت به تعهدات را بردارد، ما باید آن را مورد ارزیابی قرار دهیم. اگر ایران در اولین مرحله به تعهدات خود عمل کرد، ما هم عمل می‌کنیم.

به نظر می‌رسد که با وجود اختلاف‌های سیاسی دولت‌های بایدن و ترامپ، دولت نوپای آمریکا عملا حاضر نیست اهرم‌های فشار سلف خود را که در زمان اجرا به‌ظاهر از آن انتقاد می‌کرد، کنار گذارد .

پاسخ بلینکن به سؤالی در مورد ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی نیز برآمده از طرز فکری است که عهدشکنی و تروریسم دولتی آمریکا را مذموم ندانسته و انتقاد خود از ترور فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تنها معطوف به پیامدهای آن علیه سربازان آمریکایی می‌کند.

بلینکن به سناتورها گفت: آیا هدف قرار دادن سردار سلیمانی کار درستی است؟ با این کار، توازن امنیتی ما بهتر شده و ایمن‌تر شده‌ایم یا خیر؟ حملات به مواضع ما در عراق باعث شده که اگر نگوییم صدها تن، ده‌ها نفر از آمریکایی‌ها دچار آسیب مغزی شوند و نگرانی از اقدام تلافی‌جویانه شبه‌نظامیان نیابتی ایران پس از سلیمانی وجود داشته باشد.

آوریل هینز و لوید آستین نیز صحبت‌های برجامی بلینکن را تکرار کردند.

 آوریل هینز مدیر اطلاعات ملی آمریکا

هینز به تعیین شرط و شروط و تکرار اما و اگرها پرداخت و گفت: هرگز نباید به ایران اجازه دسترسی به سلاح اتمی داده شود. اگر ایران به تعهداتش بازگردد بایدن نیز این کار را انجام خواهد داد. هنوز فاصله زیادی با این موضوع (بازگشت به برجام) داریم و باید با همکاری کنگره در این خصوص حرکت کنیم.

او ادعاهای تکراری درباره توان دفاعی و موشکی ایران و نقش منطقه ای جمهوری اسلامی ایران را بار دیگر مطرح کرد.

وزیر دفاع آمریکا نیز همانند بلینکن گزینه بایدن برای وزارت امور خارجه، از معاهده ای که در دولت ترامپ برای عادی‌سازی روابط کشورهای عربی و تل‌آویو امضا شد، حمایت کرد و گفت: هرگونه عادی‌سازی روابط (میان اسرائیل  و اعراب )  قدمی مثبت است.

لوید آستین همچنین گفته که بایدن خواستار ازسرگیری گفت‌وگوها با ایران است.

او بدون اشاره به نقش مخرب و بی ثبات کننده آمریکا در منطقه  و نقش غیرقابل انکار جمهوری اسلامی ایران در صلح و ثبات منطقه ازجمله شکست گروه تروریستی داعش، مدعی شد ایران یک نیروی بی‌ثبات کننده در منطقه است که متحدان آمریکا را تهدید می کند.

از نظر جمهوری اسلامی ایران، تغییر در رویکرد دولت آمریکا در قبال تهران زمانی معنا پیدا می کند که همه تحریم های ظالمانه و غیرقانونی واشنگتن علیه ملت ایران لغو شود.

چین

سیاست تقابل با چین از اواخر دولت اوباما آغاز شد و در دولت ترامپ اوج گرفت. اکنون گویا دولت بایدن تلاش دارد تا با همکاری متحدان خود در کنار بهره‌مندی از مواهب روابط اقتصادی با پکن، کماکان فشار نظامی را بر این کشور حفظ کند.

وزیر دفاع بایدن چین را «سخت‌ترین و پیچیده‌ترین مشکل آمریکا» خوانده و در عین حال تأکید کرده که آمریکا می‌خواهد پکن را از لحاظ نظامی باز داشته و همزمان با آن همکاری اقتصادی در پیش گیرد. لازم به ذکر است که واشنگتن در حالی به دنبال جلب همکاری متحدان خود علیه پکن است که اتحادیه اروپا و چین به‌تازگی بر گسترش همکاری‌های اقتصادی راهبردی تأکید کردند.

اهمیت این اظهارات زمانی عیان می‌شود که چهار روز پس از آغاز ریاست جمهوری جو بایدن، یک ناوگروه آمریکایی به رهبری ناو هواپیمابر «یو اس اس تئودور روزولت» از روز شنبه (۴ بهمن) وارد دریای چین جنوبی شده است.

هینز نیز چین را یکی از کشورهای متخاصم آمریکا دانست و افزود: یکی از برنامه‌های ما آموزش مقامات ایالتی برای تهدیدهای ناشی از پکن خواهد بود. وی تأکید کرد که مقابله با چالش چین یکی از اولویت‌های مهم آمریکا بوده و باید روی مقابله با چالش‌های مربوط به روسیه هم تمرکز کرد.

روسیه

سخنان مقام‌های ارشد دولت بایدن نشان می‌دهد که دموکرات‌ها دستکم در چهار سال آینده موضع خصمانه‌تری در قبال روسیه اتخاذ خواهند کرد. در کنار تأکید هینز بر لزوم مقابله با چالش‌های روسیه، ژنرال آستین نیز در پاسخ به نگرانی سناتورهای آمریکایی‌های از «حملات سایبری روسیه»، گفت: اگر ثابت شود روسیه در حملات سایبری دست داشته حتماً شاهد عواقب آن خواهد بود.

بلینکن نیز موضعی انتقادآمیز در قبال روسیه و امور داخلی آن کشور اتخاذ کرده و از رهبر مخالفان کرملین حمایت کرده است.

 لوید آستین وزیر دفاع آمریکا

خاورمیانه

گر چه مقام‌های دولت بایدن حمایت خود را از برخی از اقدام‌های دولت ترامپ در منطقه خاورمیانه به‌خصوص پیمان‌های عادی‌سازی روابط میان رژیم صهیونیستی و برخی از کشورهای عربی موسوم به «معاهدات ابراهیم» ابراز کرده‌اند، با این حال تجدیدنظر در برخی دیگر از جنبه‌های سیاست خارجی دولت پیشین در این منطقه در لابه‌لای اظهارات مقام‌های ارشد دولت جدید به چشم می‌خورد که ازجمله آن‌ها می‌توان به تجدیدنظر در گنجاندن نام گروه انصارالله یمن در فهرست تروریستی وزارت امور خارجه و بازنگری در روابط با ترکیه و عربستان اشاره کرد.

بلینکن تعهد داده که در تصمیم اتخاذ شده از سوی مایک پمپئو مبنی بر معرفی جبهه انصارالله یمن به‌عنوان یک «سازمان تروریستی» فوراً تجدیدنظر کند. وی به سناتورها گفت: ما به‌منظور پیشگیری از نرسیدن کمک‌های بشردوستانه به یمن فوراً پیشنهاد تجدیدنظر در این طرح را خواهیم داد. وی همچنین وعده داد که بایدن در اولین فرصت حمایت آمریکا از ائتلاف سعودی را پایان خواهد داد.

بلینکن در عین حمایت از «حق دفاع از خود عربستان سعودی»، گفت: اما ما نگران برخی سیاست‌هایی هستیم که سعودی دنبال کرده است.

وزارت امورخارجه آمریکا یکشنبه شب در بیانیه ای در خصوص منطقه خاورمیانه و جنگ یمن، در بیانیه ای اعلام کرد که از طریق دیپلماسی برای کاهش تنش در منطقه از جمله پایان دادن به جنگ یمن تلاش می‌کنیم.

دستگاه دیپلماسی بایدن در عین حال افزود که ایالات متحده حملات اخیر به ریاض پایتخت عربستان سعودی را به شدت محکوم می‌کند. ما در حال جمع آوری اطلاعات بیشتر هستیم، اما به نظر می‌رسد این حملات تلاشی برای هدف قرار دادن غیرنظامیان بوده است.

در بیانیه دستگاه دیپلماسی آمده است که چنین حملاتی مغایر با قوانین بین‌المللی است و تمام تلاش‌ها را برای پیشبرد صلح و ثبات تضعیف می‌کند.

از سوی دیگر، هینز مدیر اطلاعات ملی دولت آمریکا به پرونده خاشقچی اشاره کرده و گفته است: جو بایدن متعهد شده که پرونده تحقیقات ترور جمال خاشقچی روزنامه‌نگار منتقد سعودی که توسط عوامل حکومت عربستان در کنسولگری این کشور در استانبول به قتل رسید را از طبقه‌بندی محرمانه خارج کرده و مسئولان این قتل را افشا کند.

گزینه بایدن برای وزارت امور خارجه درباره مذاکره با طالبان و توافقی که دولت ترامپ با آنها امضا کرده، گفت: ما در افغانستان چالش جدی داریم و در وهله اول ما هم خواستار پایان دادن به آنچه که جنگ‌های دائمی نامیده می‌شوند، هستیم و می‌خواهیم که نیروهایمان به خانه بازگردند. با این حال وزارت امور خارجه دولت بایدن تأکید کرده که توافقنامه صلح کابل – طالبان را بازبینی خواهد کرد.

تفاوت دیدگاه‌های دو دولت آمریکا در عقب‌نشینی نیروهای این کشور از مناطق خارجی نیز بروز می‌یابد. رئیس پنتاگون با تأیید عقب‌نشینی از افغانستان، گفت: آینده افغانستان باید طوری باشد که منافع آمریکا را به خطر نیندازد و تمرکز بر مبارزه با تروریسم در آینده مفید خواهد بود.

وی با این حال گفت که قصد دارد در تصمیم‌های دولت ترامپ در خصوص خارج کردن ارتش آمریکا از آلمان و سومالی را بازنگری کند.

آمریکای لاتین

با وجود آنکه دولت بایدن در صدد است تا با نیمه‌کاره رها کردن ساخت دیوار مرزی، در این سیاست مرزبانی دونالد ترامپ تجدیدنظر کرده و جلوی سیل مهاجران را از مبدأ بگیرد، رویکرد واشنگتن در قبال ونزوئلا کماکان ساز خلف جمهوری‌خواه خود را خواهد زد.

بلینکن به سناتورها گفت که دولت بایدن مانند دولت ترامپ خوان گوایدو رهبر مخالفان دولت مادورو را رئیس‌جمهوری موقت این کشور می‌داند و به دنبال تحریم‌های مؤثرتری علیه کاراکاس خواهد بود.

این درحالی است که اروپایی ها به تازگی با صدور بیانیه ای اعلام کرده اند که بروکسل از این پس خوان گوایدو رهبر مخالفان ونزوئلا را به عنوان رئیس جمهوری موقت این کشور به رسمیت نمی‌شناسد. این امر می تواند نشانه ای دال بر ادامه اختلافات میان بروکسل و واشنگتن در دوره دولت جدید آمریکا باشد.

ثبت دیدگاه

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.