در اقتصادی که قیمت ها میل به افزایش دارند و هر چند مدت بر قیمت کالاها افزوده می شود، سیب زمینی به مانند دیگر اجناس، خوش شانس نبوده است؛ پای صحبت تولیدکننده هایش بنشینی، از وضعیت بوجود آمده شاکی اند و گله مند.
نه راهی دارند و نه چاره ای و بقول خودشان باید با شرایط فعلی بسوزند و بسازند. امسال قیمت پایین این محصول، باعث بوجود آمدن شرایط سختی برای کشاورزان، تجار و صادر کنندگان سیب زمینی شده است این در حالی است که کشاورزی در تعریف توسعه استان اردبیل، محور توسعه است و در این بین، سیب زمینی، جایگاه ویژه ای در اقتصاد کشاورزی استان اردبیل دارد و با برداشت سالانه حدود ۷۵۰ هزار تن، دومین تولید کننده سیب زمینی در ایران شناخته می شود.
وجود حدود یک میلیون تن مازاد سیب زمینی در کشور
فتح زاده کشاورز سیب زمینی کار در گفت وگو با ایسنا در خصوص وضعیت بازار سیب زمینی می گوید : با توجه به قیمت بالای سیب زمینی در سال گذشته، امسال با کشت بیشتر این محصول توسط کشاورزان، قیمت ها از تعادل خارج شده است و با توجه به این موضوع پیش بینی می شود امسال در کل کشور حدود یک میلیون تن مازاد سیب زمینی وجود داشته باشد.
وی اضافه کرد: با توجه به مشکلات صادرات که قسمتی به شیوع کرونا و قسمتی دیگر به برگشت ندادن ارز نیمایی صادرات سال های قبل توسط صادر کنندگان به دولت برمی گردد منجر به ابطال و یا توقیف کارت بازرگانی آنها شده که همین امر باعث پایین آمدن قیمت ها شده است.
طبق برآورد این کشاورزان تولید یک کیلو سیب زمینی حدود ۱۶۰۰ تومان، امسال هزینه در برداشته و این در حالی است که در بازار سیب زمینی درجه یک ۱۵۰۰ و درجه دو ۱۰۰۰ تومان از کشاورزان خریداری می شود.
دستگاه های مسؤل هر سال نرخ خرید محصولات کشاورزی را اعلام کنند
وی با ابراز گله مندی از مسؤلین اظهار کرد: دولت و دستگاه های مسؤل اگر هر سال قبل از آغاز کشت، نرخ خرید محصولات کشاورزی اعم از گندم و جو و سویا و… را اعلام کند، کشاورزان بهتر می توانند برای کشت خود برنامه ریزی کنند و اینچنین دچار بی برنامگی نمی شوند ولی متاسفانه این کار صورت نمی گیرد و اگر هم صورت می گیرد قیمت ها آنچنان پایین است که کشاورز به سمت کشت آن محصولات نمی رود و در نتیجه با انتخاب شانسی نوع کشت خود، اقدام به کشت می کنند و نتیجه اش هم می شود این وضعیت.
عزیزی، معاون امور هماهنگی اقتصادی استاندار اردبیل که این روزها در حال تلاش برای رفع مشکلات پیش آمده برای سیب زمینی کاران است، گفته است: با هماهنگی که با مسؤلان داشته اند پایه صادراتی سیب زمینی را از ۲۰۰ دلار به ۱۰۰ دلار به ازای هرتن کاهش داده اند و امیدوارند این کار به عنوان یک مشوق صادراتی بتواند گره گشا باشد.
وی به مشکلات پیش آمده برای برخی صادر کنندگان به دلیل عدم تحویل ارزنیمایی حاصل از صادرات به دولت و جلوگیری از فعالیت صادراتی آنها را یادآور شد و اظهار کرد: در این زمینه با صحبت هایی که با مسؤلان اقتصادی شده و قرار بر این شده است که به مدت چند ماه این صادر کنندگان به کار صادرات ادامه دهند و در موعد مقرر نسبت به تسویه ارز حاصل از صادرات و معوقات خود اقدام کنند.
اما به نظر می رسد مشکلات کشاورزان سیب زمینی کار با یک گره دیگری نیز مواجه است.
نعمتی، صادر کننده سیب زمینی معتقد است، کاهش پایه قیمت صادراتی از ۲۰۰ دلار به ۱۰۰ دلار نیز گره گشا نخواهد بود و به دلیل عدم همخوانی قیمت سیب زمینی صادراتی با قیمت سیب زمینی های موجود در بازارهای هدف همچنان مشکلات باقی خواهد بود مگر اینکه دولت باز در قیمت پایه ارز صادراتی ۱۰۰ دلاری نیز تجدید نظر کند.
عمده صادرات سیب زمینی اردبیل به کشورهای همسایه است و به گفته این صادرکننده، در چند سال اخیر این کشورها با توسعه زمین های زیر کشت سیب زمینی خود، تقریبا به خودکفایی رسیده اند و می توان گفت بازار آنها اشباع شده است در این شرایط و برای باقی ماندن در بازارهای هدف صادراتی دولت باید با کاهش تعرفه های صادراتی و در نتیجه پایین آمدن قیمت تمام شده برای صادرات از صادرکنندگان و کشاورزان حمایت کند.
صادرکننده در ادامه تصریح کرده است، متاسفانه در بازار داخلی نیز که عمده مشتری های ما صنایع تبدیلی مرتبط با سیب زمینی همچون کارخانجات چیپس هستند، اکثرا در تهران و یا دیگر استانهای برخوردار مستقر هستند و سیب زمینی را در دم کارخانه خود تحویل می گیرند. در این میان اگر محصولی مورد پسند آنها نباشد سیب زمینی را دوباره به مبدا ارجاع می دهند و این خود هزینه مضاعفی را بر ما تحمیل می کند در حالیکه اگر این صنایع در استان های تولید کننده سیب زمینی نماینده داشته باشند می تواند باعث کاهش ضرر و زیان کشاورز و تجار شود.
آیا سیب زمینی اردبیل از کیفیت مناسبی برخوردار است؟
برخی معتقدند، برای رقابت در بازارهای داخلی و خارجی ، آنچه برای خریدار در اولویت است کیفیت محصول است؛ حال با این وضعیت آیا سیب زمینی اردبیل از کیفیت مناسبی برخوردار است؟
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل با اشاره به کیفیت بالای سیب زمینی اردبیل گفت: با نظارت و کنترل کارشناسان سازمان و ارتباط تنگاتنگ با کشاورزان ، به جرأت می توات گفت که سیب زمینی تولید اردبیل از لحاظ کیفیت و سلامت بی نظیر و فاقد مشکل است.
مشکلات سیب زمینی کاران اردبیل بیشتر ناشی از نبود صادرات است
آذری، مشکلات پیش آمده را نه بخاطر افزایش سطح زیر کشت سیب زمینی بلکه بیشتر ناشی از عدم صادرات دانسته است.
به گفته او، سالانه حدود ۲۰ هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان زیر کشت سیب زمینی می رود هرچند شاید این رقم یکسال ۱۰۰۰ یا ۲۰۰۰ هکتار کم و یا زیاد شود اما متوسط زمین های زیر کشت ۲۰ هزار هکتار است که سالانه حدود ۷۰۰ تا ۷۵۰ هزار تن سیب زمینی از این زمین ها استحصال می شود و از این لحاظ اردبیل بعد از همدان در رده دومین تولید کننده سیب زمینی در کشور محسوب می شود و اینطور نیست که این استان، امسال با افزایش زمین های زیر کشت سیب زمینی با مازاد تولید روبرو شده باشد.
این کارشناس کشاورزی، با بیان اینکه تولید سیب زمینی در ایران همیشه مازاد بر مصرف داخلی بوده است و مختص امسال نیست ادامه داد : برای جلوگیری از خسران کشاورزان از کاهش قیمت ها باید به سمت صادرات رفت اما متاسفانه کشورهای هدف نیز گاها مشاهده می شود متاثر از فضای سیاسی که در روابط بین المللی حاکم است رفتار می کنند و همین امر صادرات را با مشکل مواجه می کند.
به نظر می رسد با توجه به مشکلات پیش آمده برای سیب زمینی کاران و شنیدن حرف کشاورزان، صادر کنندگان و مسولان استانی، باز کردن این گره، انگشتان هنرمندی می طلبد که هم توانایی کوک کردن ساز دیپلماسی خارجی را داشته باشد و هم به کوک کردن سازهای محلی تسلط داشته باشد .
گزارش ازعقیل صدیق، خبرنگار ایسنا در اردبیل
ثبت دیدگاه