ایجاد اشتغال برای جوانان یکی از دغدغه های مهم دولت ها به شمار می رود و آنطور که برخی کارشناسان اقتصادی می گویند هزینه اشتغالزایی برای هر فرد در بخش صنعت چیزی بالای یک میلیارد تومان آب می خورد در حالی که با هزینه های بسیار کمتر از این میزان می توان در بخش گردشگری شغل ایجاد کرد.
فعالان اقتصادی معتقدند اشتغال آفرینی در گردشگری نسبت به خدمات،صنعت و کشاورزی با سهولت بیشتری امکان پذیر است و هزینه ایجاد شغل در این بخش نسبت به حوزه های دیگر بسیار کمتر است با این وجود هنوز آنطور که باید و شایسته است از ظرفیت این بخش برای اشتغالزایی در کشور از جمله استان قزوین بهره گرفته نشده است.
قزوین ضمن برخورداری از جاذبه های متنوع تاریخی و طبیعی در بسیاری از زمینه های صنعتی،کشاورزی و فرهنگی و ورزشی نیز سرآمد است که آنها را می توان در خدمت رونق گردشگری این استان و اشتغالزایی در این حوزه برای جوانان جویای کار قرار داد، موضوعی که مورد غفلت واقع شده است.
ضرورت توجه به گردشگری خلاق در قزوین برای اشتغالزایی و توسعه این بخش
یک استاد دانشگاه در رشته گردشگری و مدیر مرکز گردشگری خلاق ایران معتقد است خلاء توجه به گردشگری خلاق در رونق این بخش و توسعه اشتغال در آن در کنار کمبود زیرساخت های گردشگری در استان های پرجاذبه ای مانند قزوین به چشم می خورد.
دکتر روشن بابایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: با توجه به گردشگری خلاقانه در کنار تقویت و توسعه زیرساخت های خدماتی رفاهی می توان به رونق گردشگری و افزایش سهم اشتغال این بخش در استان قزوین که از جاذبه های تاریخی و طبیعی قابل توجهی برخوردار است، امیدوار باشیم.
وی افزود: برای توسعه گردشگری در کشورمان از جمله استان قزوین و اشتغالزایی در این بخش نیازمند خلاق سازی هستیم اما آنطور که باید و شاید این مقوله و توجه به آنرا برخلاف کشورهایی که صنعت گردشگری آنها پیشرفته است، مشاهده نمی کنیم.
این پژوهشگر و برگزار کننده دوره های گردشگری خلاق گفت: خیلی از کشورها امروزه از گردشگری خلاقانه اشتغالزایی و درآمدزایی قابل توجهی کسب می کنند به طور نمونه برخی کشورهای اروپایی گردشگری پنیر و یک روز جهانی به نام این محصول دارند و از مناسبت های جهانی برای جذب و رونق گردشگر استفاده می کنند که جای این موضوع در کشور ما از جمله استان قزوین که ظرفیت های بالایی در گردشگری دارد،خالی است.
مدیر مرکز گردشگری خلاق ایران گفت: ما به گونه شناسی گردشگری و انواع آن مانند گردشگری سلامت، غذایی، کشاورزی، ورزشی و آداب و سنن کم توجه بوده ایم و در این حوزه برندسازی نکرده ایم که این مساله در استان های با جاذبه های متنوع گردشگری مانند قزوین بیشتر به چشم می خورد.
بابایی افزود: خیلی از کشورها از جمله آمریکا از گردشگری ازدواج و ماه عسل درآمدها و اشتغال قابل توجهی برای خود کسب می کنند و یا در خصوص گردشگری ورزشی آن هم به شکل رشته ای مانند رالی و یا گلف این مساله نمود دارد اما در استان های ما از جمله قزوین چنین ظرفیت هایی چندان دیده نشده است.
این استاد دانشگاه در رشته گردشگری گفت: در حوزه قوانین نیز دچار ضعف و کاستی هستیم مثلا تا همین چند وقت پیش امکان خاصی برای فعال سازی گردشگری کشاورزی در کشور وجود نداشت و زمینه ارایه خدمات رفاهی به گردشگران در این بخش فراهم نبود بنابراین با سازوکارهای قانونی می توان زمینه رونق گردشگری و اشتغالزایی در این بخش را سرعت بخشید.
بابایی ادامه داد: در همین استان قزوین ظرفیت های مغفول زیادی در حوزه گردشگری وجود دارد مثلا باغ های پسته قزوین در فائو به ثبت رسیده، یا شیرینی های سنتی آن دارای شهرت زیادی هستند و یا این شهر را پایتخت خوشنویسی ایران می نامند اما برنامه خاصی برای جذب گردشگر و اشتغالزایی از طریق این ظرفیت ها تاکنون وجود نداشته در حالی که کشورهای مختلف جهان از چنین ظرفیت هایی برای کشاندن گردشگر و اشتغال آفرینی و کسب درآمد استفاده می کنند.
این استاد دانشگاه در رشته گردشگری افزود: قزوین در تولید برخی محصولات مانند انگور و کشمش یا زیتون و زغال اخته و برخی گیاهان دارویی از قطب های اصلی کشور است و یا در برخی زمینه های فرهنگی و ورزشی صاحب حرف است اما تاکنون به جز در مواردی محدود هیچ برنامه ای برای برگزاری رخداد و یا جشن و جذب گردشگر نسبت به این ظرفیت ها انجام نشده و معرفی نیز صورت نگرفته در صورتی که با برنامه ریزی مناسب می توان از این پتانسیل ها برای جذب گردشگر و اشتغالزایی در مناطق مختلف این استان مانند تاکستان، طارم و الموت استفاده کرد.
مدیر مرکز گردشگری خلاق ایران گفت: ما در سالیان گذشته اقدام به برگزاری یک دوره خلاقانه گردشگری در خصوص ظرفیت خوشنویسی قزوین کردیم که مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفت و در آن گردشگران با حضور در یک کارگاه آموزشی و با پرداخت هزینه نوشتن نام خود را با خط نستعیلق فرامی گرفتند و در پایان نامشان به قاب عکس تبدیل و به آنها داده می شد، همین اقدام در ژاپن انجام می شود و از هر گردشگر سه هزار و ۲۰۰ ین برای انجام این کار دریافت می شود که مورد استقبال گردشگران قرار گرفته است.
این استاد دانشگاه در رشته گردشگری به ضعف زیرساخت های گردشگری در کشور از جمله استان قزوین و تاثیر منفی آن در جذب گردشگر و اشتغالزایی در این بخش نیز اشاره کرد و گفت: در کشور همسایه ما ترکیه، ۵۴ درصد فضاهای اقامتی را هتل های ۴ و ۵ ستاره تشکیل می دهند در حالی که این رقم در کشور ما حدود پنج درصد است.
بابایی با بیان اینکه سرمایه گذاری در بخش گردشگری کشور از ضمانتی برخوردار نیست و جای بسته های حمایتی از متقاضیان سرمایه گذاری این بخش خالی است،اظهار کرد: اگر خواهان ایفای نقش گردشگری در توسعه و اشتغالزایی در این بخش هستیم، باید هم در سطح ملی و هم در سطوح استانی مشوق های ویژه ای را برای سرمایه گذاران این بخش فراهم کرد.
اشتغال گردشگری قزوین متناسب با ظرفیت های این بخش نیست
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی قزوین معتقد است رقم فعلی اشتغال در بخش گردشگری این استان با ظرفیت ها و توانمندی های آن تناسب ندارد.
نادر محمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: شیوع ویروس کرونا موجب شده بود تا برای بیش از ۲ سال بسیاری از مشاغل و کسب و کارهای حوزه گردشگری در کشور از جمله استان قزوین با رکود و تعطیلی مواجه شوند اما با تمهیدات اندیشیده شده و انجام واکسیناسیون عمومی، در نوروز ۱۴۰۱ بار دیگر شاهد رونق و جان گرفتن این حوزه و احیای مشاغل مربوط به آن بودیم.
این مسوول ادامه داد: به دلیل شیوع ویروس کرونا بیش از ۵۰ درصد مشاغل گردشگری قزوین در ۲ سال گذشته با تعطیلی روبرو شد اما اکنون تقریبا مشاغل تعطیل شده احیا شده اند و بستر خوبی برای توسعه اشتغالزایی در این حوزه فراهم است.
محمدی همچنین گفت: میزان اشتغال مستقیم بخش گردشگری در استان قزوین از جمله در بخش اقامتی، پذیرایی، خدماتی و راهنمایان گردشگری حدود سه هزار و ۵۰۰ نفر است که این میزان متناسب با تواتمندی ها و جاذبه های موجود در این حوزه نیست.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان قزوین گفت: اگر مشاغل غیرمستقیمی که بخش گردشگری در استان قزوین با خود ایجاد کرده شاید به رقم سه برابر اشتغال یاد شده نیز دست یابیم اما همان طور که اشاره کردم در این حوزه ظرفیت های بالقوه زیادی برای اشتغال آفرینی وجود دارد.
محمدی اضافه کرد: رشد ۳۶ درصدی حضور گردشگران در جاذبه های تاریخی و طبیعی قزوین در نوروز امسال نسبت به سال ۹۸ و قبل از کرونا نشان می دهد می توان به رونق گردشگری و ایجاد درآمد و اشتغال از این بخش امیدوار بود.
این مسوول گفت: امیدواریم با حمایت بیشتر مسوولان استانی در حوزه رونق بخشی به گردشگری، تکمیل زیرساخت های نیمه تمام و افزایش تبلیغات و بازاریابی بتوانیم مشاغل این حوزه را در استان قزوین افزایش دهیم.
محمدی در ادامه با اشاره به صدور نخستین مجوز گردشگری کشاورزی در استان قزوین،اظهار داشت: تلاش داریم تا از ظرفیت های مختلف استان برای رونق گردشگری و اشتغالزایی در این بخش استفاده کنیم.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان قزوین اظهار امیدواری کرد با توجه دولت سیزدهم به ساده سازی فرایند صدور مجوزها، بتوان با تسهیل در زمینه صدور مجوزهای مربوط به کسب و کارها و مشاغل گردشگری شاهد جذب بیشتر سرمایه گذران و فعالان این بخش و در نتیجه اشتغالزایی بیشتر و کسب درآمدزایی در این حوزه بود.
ضرورت استفاده از ظرفیت شاهراهی قزوین برای اشتغالزایی در بخش گردشگری
استاندار قزوین نیز معتقد است ظرفیت های گردشگری قزوین و اشتغالزایی در این بخش مغفول باقی مانده است اما با توجه به برخی زمینه ها و توانمندی ها مانند استفاده از ظرفیت شاهراهی قزوین می توان برای جذب گردشگر و اشتغالزایی در این بخش گام های بلندی برداشت.
محمد مهدی اعلایی با اشاره به توانمندی های این استان در حوزه گردشگری،گفت: قزوین در شاهراه ارتباطی کشور قرار دارد و آزادراه های این استان جزو پرترددترین مسیرهای کشور به شمار می روند، بنابراین از این ظرفیت باید برای جذب گردشگر و ایجاد اشتغال و درآمدزایی استفاده کرد.
استاندار قزوین همچنین اظهار داشت: قزوین در زمینه های مختلف دیگر مانند گردشگری سلامت و گردشگری کشاورزی نیز ظرفیت های بالقوه زیادی دارد که باید با استفاده از توان بخش خصوصی آنها را فعال کنیم که تحقق این موضوع اشتغال مستقیم و غیرمستقیم قابل توجهی را به همراه خواهد داشت و این موضوع باید مورد توجه دست اندرکاران به ویژه اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان قرار بگیرد.
نماینده عالی دولت در استان قزوین ادامه داد: توجه به این مقوله نیازمند برنامه ریزی و تدوین چشم اندازهاست و تلاش می شود تا در کارگروه های استانی از جمله در ستاد هماهنگی خدمات سفر استفاده از این ظرفیت ها که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته اند، در دستور کار قرار گیرد.
اعلایی گفت: در نوروز امسال با استقرار نوروزگاه ها در مجتمع های خدماتی رفاهی بین راهی برای جذب گردشگر و اشتغالزایی از ظرفیت مسیرهای ارتباطی استان استفاده شود اگرچه این اقدام گام خوبی بود اما کافی نیست و باید برای این موضوع برنامه های مناسبی تدوین و عملیاتی شود.
استاندار قزوین اظهار کرد: یکی از راه های رونق گردشگری و ایجاد اشتغال و کسب درآمد در این بخش شناساندن ظرفیت ها و توانمندی های قزوین در این حوزه است که در این بخش جای کار زیادی وجود دارد.
اعلایی با اشاره به نقش توسعه زیرساخت های خدماتی و رفاهی در رونق گردشگر و افزایش اشتغالزایی در این بخش،گفت: از حضور و فعالیت سرمایه گذاران بخش گردشگری در استان حمایت می کنیم.
استاندار قزوین با بیان اینکه برای تبدیل قزوین به جایگاه شایسته خود در حوزه گردشگری و اشتغالزایی و درآمدزایی در این بخش متناسب با ظرفیت های استان به یک همت و اراده جمعی نیازمند هستیم،گفت: شهروندان استان نیز باید در رونق و جذب گردشگر سهیم بوده و با معرفی جاذبه ها و اماکن دیدنی قزوین به گردشگران داخلی و خارجی در این خصوص مشارکت داشته باشند.
رهاورد:
برای اشتغالزایی در کشور از جمله استان قزوین باید به استفاده از ظرفیت های حوزه گردشگری بیش از پیش توجه داشت، چرا که اشتغال آفرینی در این بخش با هزینه کمتر و سهولت بیشتری امکان پذیر است.
در این راه باید باید اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی پیش قدم باشد و از ظرفیت دستگاه ها و نهادهای مختلف مانند شهرداری ها و دهیاری ها و همچنین بخش خصوصی برای همکاری استفاده کند.
ثبت دیدگاه