روسیه یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت است که دارای حق وتو است. گفته می شود، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در نشست های مهم روسیه در مقر سازمان ملل در ماه آوریل در صورت صدور روادید از سوی ایالات متحده آمریکا شرکت خواهند کرد. لاوروف و آنتونی بلینکن در اوایل ماه مارس برای نخستین بار پس از جنگ اوکراین، بسیار کوتاه دیدار و گفتگو کردند.
پیش از روسیه، موزامبیک که به تازگی به عضویت شورای امنیت درآمده است، در ماه جاری میلادی (مارس) ریاست این شورا را برعهده دارد.
ریاست شورای امنیت سازمان ملل در ماه فوریه بر عهده کشور اروپایی مالت و در ماه ژانویه نیز برعهده ژاپن بود که به تازگی به عضویت غیردائم این شورا درآمده اند.
به گزارش ایرنا، کشورهای ژاپن، سوئیس، مالت، موزامبیک و اکوادور اعضای جدید غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند که دوره دو ساله عضویت آنها از روز اول ژانویه ۲۰۲۳ آغاز شده است و جایگزین کشورهای هند، نروژ، ایرلند، کنیا و مکزیک شدند.
هند در آخرین ماه حضورش در شورای امنیت سازمان ملل یعنی در دسامبر سال ۲۰۲۲ به مدت یک ماه ریاست این شورا را برعهده داشت.
شورای امنیت سازمان ملل متحد، پنج عضو دائم و ۱۰ عضو غیردائم دارد که ریاست شورای امنیت دوره ای و طول مدت آن یک ماه است و رئیس هیات نمایندگی هر کشور به عنوان رئیس شورای امنیت سازمان ملل شناخته می‌شود.
پنج عضو دائم شورای امنیت شامل روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و فرانسه می شوند که دارای حق وتو در این شورا هستند.
وظیفه اصلی این شورا حفظ صلح و امنیت بین‌الملل است که با یکجانبه‌گرایی برخی از این اعضا، از ماموریت اصلی خود دور شده و در موارد متعددی ناکارآمد بوده است.
۱۰ عضو غیر دائم شورای امنیت را مجمع عمومی سازمان ملل متحد با توجه به مشارکت اعضای این سازمان در حفظ صلح و امنیت بین الملل و دیگر اهداف سازمان و همچنین بر مبنای توزیع عادلانه جغرافیایی انتخاب می کند.
در واقع، ۱۰ عضو انتخابی شورای امنیت توسط مجمع عمومی برای یک دوره دو ساله که از اول ژانویه آغاز می‌شود، انتخاب می‌شوند. عضوی که خارج می‌شود بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود.
هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمی‌تری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان می‌یابد، می‌سازد.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد سال ۲۰۲۲ را در حالی به پایان رساند مذاکرات درباره اصلاحات در شورای امنیت مطرح شد و بسیاری با نیاز به مدرن سازی این نهاد موافق بودند اما نظرات در مورد حق وتو متفاوت بود.
کابا کروشی رئیس هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل هشدار داد اگر مجمع عمومی رهبری اصلاحات شورای امنیت به عنوان قدرتمندترین نهاد سازمان ملل در زمینه مسائل صلح و امنیت را برعهده نگیرد، تمام اعتبار و تاثیر سازمان ملل متحد زیر سوال خواهد رفت.
رئیس مجمع عمومی سازمان ملل گفت: تعداد فزاینده‌ای اکنون خواستار اصلاح شورای امنیت هستند. یک سوم رهبران جهان بر نیاز فوری انجام اصلاحات در شورای امنیت تأکید کردند که دو برابر بیشتر از تعداد درخواست ها در سال ۲۰۲۱ است. این اصلاحات به اعتبار و تاثیر سازمان ملل ارتباط پیدا می کند.
رئیس مجمع عمومی سازمان ملل از ۱۹۳ عضو این نهاد خواست تا به صورت دسته جمعی گام بردارد و از روند مذاکرات بین دولتی جاری که ۱۳ سال پیش آغاز شد، حمایت کنند تا در نهایت اصلاحات معنادار شورای امنیت انجام شود چرا که هدف یافتن راه حل شفاف است.
آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل نیز در آخرین مصاحبه خود در سال ۲۰۲۲ در گفتگو با خبرنگاران گفت: آمریکا و روسیه برای اولین بار نشانه هایی مبنی بر موافقت خود با گسترش اعضای دائمی شورای امنیت ارائه کرده اند اما من در خصوص اصلاح حق وتو خوشبین نیستم.
گوترش ادامه داد: ما شاهد برخی تحولات در مجمع عمومی هستیم. اکنون هرگونه استفاده از حق وتو در شورای امنیت باید در مجمع عمومی به بررسی گذاشته شود و در مورد استفاده از این حق توضیح داده شود.
دبیر کل سازمان ملل اضافه کرد که فرانسه و انگلیس اخیرا پیشنهاداتی در خصوص محدود کردن استفاده از حق وتو ارائه کرده اند، اما من نسبت به مطرح شدن مساله اصلاحات در حق وتو خوشبین نیستم.
گوترش در عین حال گفت که ما به اصلاح شورای امنیت نیاز داریم و اکنون فضای گفتگوی جدی در خصوص اصلاح شورای امنیت وجود دارد.
ثبت دیدگاه