از 31 اکتبر 2023 به بعد جنبش حوثیهای یمن موشکها و پهپادهایی را به سمت اسرائیل پرتاب کرده و از این طریق هول و هراس زیادی از بابت احتمال تشدید خطرناک درگیریهای خاورمیانه به وجود آورده است.
در شرایطی که این شبهنظامیان- که کنترل بخشی از این شبهجزیرهای عربزبان را در اختیار دارند- وعده دادهاند که اسرائیل باید منتظر حملات بیشتری باشد، نیروهای رژیم صهیونیستی با ارسال قایقهای مسلح به سامانههای پرتاب موشکی به دریای سرخ- برای پیوستن به کشتیهای جنگی ایالات متحده آمریکا که در منطقه مستقر شدهاند- به مقابله با این حرکت برخاستهاند.
در این زمینه بخش آمریکایی نشریه کانورسیشن با مهاد درار کارشناس سیاسی یمنی در دانشگاه کلرادو به گفتگو نشسته- تا درباره پس و پشت ورود حوثیها به درگیری و جنگ اسرائیل با حماس صحبت کند. او همچنین درباره این گفته که دخالت حوثیها در جنگ نه تنها درگیری را گسترش خواهد داد، بلکه احتمال دارد باعث تشدید خصومتها در خود یمن نیز بشود.
درباره حوثیها
گروه حوثیهای یمن که با نام انصارالله نیز شناخته میشود، یک گروه شبهنظامی مسلح است. آنها دولت انتقالی یمن به رهبری منصور هادی را در کودتای سال 2014 سرنگون کردند و از آن زمان درگیر یک جنگ داخلی خونین با دولت سرنگونشده هستند که مورد حمایت عربستان سعودی قرار دارد. این گروه در حال حاضر کنترل بیشتر مناطق شمالی یمن را در دست دارند.
چرا حوثیها به اسرائیل حمله کردند؟
در تحلیلهای اولیه میتوان چنین استدلال کرد که حوثیها بخشی از اتحاد منطقهای گستردهای هستند که در مناقشات منطقه در جانب ایران قرار گرفته است. از این منظر حمله حوثیها به اسرائیل را میتوان به نوعی تصویری از تواناییهای نظامی حوثیها– و ایران –برای مخاطبان محلی و منطقهای عنوان کرد. در واقع برخی از تحلیلگران بر این باورند که دلیل اصلی تجهیز حوثیها به موشکهای دوربرد تهدید همزمان اسرائیل و عربستان سعودی است که رقیب اصلی تهران در منطقه به شمار میآید.
با این حال اگرچه ممکن است در ظاهر چنین به نظر برسد که حوثیها نماینده ایران هستند، اما در واقع دلیل اصلی حمله شبهنظامیان حوثی به اسرائیل را میتوان جلب حمایت داخلی در یمن دانست. رهبری حوثیها به احتمال زیاد از این طریق تلاش داشته این گروه را به عنوان نیروی مسلط در یمن معرفی کند که میخواهد برای اسرائیل که عمدتا در میان مردم و کشورهای عربزبان محبوبیت چندانی ندارد، چالشهایی به وجود آورد.
این رویکرد به حوثیها کمک خواهد کرد مردم یمن را در پشت آرمان آزادی فلسطین متحد کنند. همچنین شبهنظامیان از این طریق خود را از دولتهای عربی که حداقل تاکنون تمایلی به انجام اقدامی علیه اسرائیل نداشتهاند، متمایز میکنند. به خصوص نسبت به عربستان سعودی که در ماههای اخیر به دنبال عادیسازی روابط با اسرائیل بوده و در سطح بینالمللی یکی از مخالفان اصلی حوثیها در جنگ داخلی یمن شناخته میشود.
همچنین این نکته را نادیده نباید گرفت که مردم کشورهای عربی به شدت در مورد موضع ضعیف دولتهایشان در قبال اسرائیل ناراضی هستند و حوثیها از طریق حمله به اسرائیل میتوانند این قبیل مردم را نیز با خود همراه کنند.
حمله حوثیها چه تاثیری بر درگیری اسرائیل و حماس خواهد داشت؟
برخی از تحلیلگران بر این باورند که حمله حوثیها اگر با همکاری حزبالله در لبنان و حماس در نوار غزه انجام گیرد، شانس غلبه بر سیستمهای دفاعی اسرائیل را افزایش خواهد داد.
اما این ایده به دو دلیل نادرست به نظر میرسد: اول به این دلیل که حوثیها احتمالاً موشکهای بالستیک کمتری در قیاس با حزبالله و حماس دارند، از منظر واقعبینانه شانس زیادی برای وارد کردن خسارت به اسرائیل نمیتوانند داشته باشند. بگذریم از این که آنها میخواهند بخشی از موشکهاشان را هم برای استفاده در جنگ داخلی یمن- که برای حوثیها تهدیدی عاجلتر از اسرائیل به شمار میآید- نگه دارند.
دومین دلیل هم عدم دقت موشکهای حوثیهاست؛ به این معنی که حملات آنها برای کشورهایی مانند عربستان سعودی، مصر و اردن نیز خطرناک است و این را پیش از این در سقوط پهپادهای آنها در مصر دیدهایم.
آیا حمله حوثیها تفکرات ایالات متحده در مورد درگیری اسرائیل و حماس را تغییر خواهد داد؟
طبق سناریویی که برخی از کارشناسان سیاسی ترسیم کردهاند، حملات حوثیها به اسرائیل میتواند از جهاتی به نفع اسرائیل هم باشد. به خصوص از این نظر که میتواند این روایت را منتقل کند که اسرائیل در چند جبهه با نیروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران مواجه است و این نیز این پتانسیل را دارد که تنش بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا را به نفع اسرائیل تشدید کند.
در واقع این اتفاق میتواند مواضع تندروهای درون تشکیلات سیاست خارجی ایالات متحده را تقویت کند که از ایالات متحده میخواهند مواضع تقابلآمیزتری علیه ایران داشته باشد.
آیا این حملات میتواند به خواست ایران بوده باشد؟ اقدامات حوثیها در درجه اول در خدمت منافع خود آنهاست تا منافع ایران. به خصوص که برخلاف گروههای مورد حمایت ایران در عراق و سوریه- که در روزهای اخیر به نیروهای آمریکایی حمله کردهاند- حوثیها نیروهای آمریکایی را هدف قرار ندادهاند؛ و این در حالی است که اگر حوثیها واقعاً با دیگر نیروهای نیابتی ایران همسنگ بودند، قطعا نزدیکترین پایگاه ایالات متحده در منطقه، یعنی جیبوتی را هدف میگرفتند اما رهبران حوثیها میدانند که چنین حملهای نه تنها در میان مردم یمن محبوبیت نخواهد داشت، بلکه به طور بالقوه هزینه زیادی برای خود این گروه نیز خواهد داشت.
این حملات برای جنگ داخلی یمن چه معنایی خواهد داشت؟ مذاکرات بین حوثیها، سعودیها و نیروهای دولتی یمن در نقطه حساسی قرار دارد. در روزهای اخیر اخباری درباره کشته شدن چهار نفر از نیروهای عربستان سعودی بعد از سرنگونی موشک حوثیها توسط عربستان سعودی منتشر شده است.
دیگر حمله حوثیها نیز به این صورت بوده که موشکهاشان به مقصد اسرائیل بعد از عبور از خاک عربستان توسط سد دفاعی اسرائیل سرنگون شدند. مشخص نیست که آیا این نشانهای از توجه سعودیها به هشدار حوثیهاست- که این سری موشکها را سرنگون نکردند یا نه.
فارغ از جواب این سوال؛ اما مشخص است که اگر حملات موشکی حوثیها در روزهای آینده تشدید شود، عربستان سعودی به احتمال زیاد در موقعیت دشواری قرار خواهد گرفت و با انتخاب دشواری روبرو خواهد بود که آیا باید به موشکهای حوثیها اجازه دهند که از سرزمین آنها عبور کنند یا سعی کنند آنها را سرنگون کنند؟! تصمیمی که میتواند تلاشهای دیپلماتیک عربستان در قبال حوثیها و جمهوری اسلامی ایران را به خطر اندازد. با این حال هنوز در این مرحله چنین اتفاقی بعید به نظر میرسد
منبع: شفقنا
ثبت دیدگاه