گروه شبه‌نظامی داعش که به تازگی مسئولیت دو انفجار مرگبار را در ایران- عمدتاً شیعه‌نشین- بر عهده گرفته، از زمان سرکوبی توسط ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده تا حد زیادی در سایه فعالیت کرده است. در این گزارش تلاش شده حقایقی در مورد این جنبش ارائه شود- که نشان می‌دهد همان‌طور که کارشناسان می‌گویند، ضعیف شده اما نابود نشده است.
تاریخ
داعش در زمان اوج قدرت خود، حکومت وحشت را بر میلیون‌ها نفر تحمیل کرد و مدعی کنترل بخش‌هایی از سرزمین‌های عراق و سوریه شد.
پیکارجویان این گروه بارها نیروهای نظامی هر دو کشور را شکست دادند و حملاتی را در ده‌ها شهر مختلف در سراسر جهان انجام دادند یا الهام بخشیدند. گروهی که هر کس با قرائت آن‌ها از اسلام مخالفت می‌کرد، با شکنجه و مرگ روبرو می‌شد.
این گروه که رهبرش ابوبکر البغدادی در سال ۲۰۱۴ خلافت فرامرزی خود را اعلام کرد؛ تقریباً پنج سال بعد تا حد زیادی نابود شد و بغدادی هم در حمله نیروهای ویژه آمریکا در شمال غرب سوریه کشته شد و خلافت داعش عملاً در عراق و سوریه فروپاشید.
حالا ولی به گفته ایمن جواد التمیمی یکی از اعضای انجمن خاورمیانه؛ حملات اخیر این گروه در ایران نشان از این دارد که داعش به دنبال بازسازی قدرت و ارتباطات خودش است.
تاکتیک‌های جدید در خاورمیانه
داعش پس از فروپاشی خلافت خود و مجموعه‌ای از شکست‌های دیگر تاکتیک‌های خود را در خاورمیانه تغییر داده است.این گروه که زمانی که در شهرهای رقه سوریه و موصل عراق مستقر بود و مانند یک دولت متمرکز به دنبال حکومت بود، در سال‌های اخیر به مناطق داخلی این دو کشور از هم‌گسیخته پناه برده است.
پیکارجویان عضو داعش هم در قالب سلول‌های خودمختار پراکنده با رهبری مخفی عملیات‌های خود را انجام می‌دهند و این ساختار باعث شده اندازه کلی آن قابل اندازه‌گیری نباشد، اگرچه سازمان ملل تعداد آن‌ها را ۱۰۰۰۰ جنگنده تخمین می‌زند.جنگجویان خارجی کلیدی آن هم از عراق به کشورهایی مانند افغانستان، سوریه و پاکستان گریخته‌اند و در این میان بیشترشان به شاخه خراسان داعش پیوسته‌اند که در امتداد مرزهای ایران با افغانستان و پاکستان فعال است.
با این حال سازمان ملل در سال گذشته در گزارشی تخمین زد که در استان سینا در مصر ممکن است بین ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ جنگجوی وفادار به داعش وجود داشته باشد.در لیبی، البته این گروه ضعیف‌تر است، اما همچنان می‌تواند از درگیری‌های جاری در این کشور بهره‌برداری کند. در یمن نیز تعداد آن‌ها کاهش یافته است.داعش در واقع در بخش‌هایی از آفریقا اثر خود را گذاشته است.
در اوگاندا شبه‌نظامیان شورشی نیروهای دموکراتیک که از متحدین داعش هستند، در ماه‌های اخیر مجموعه‌ای از حملات مرگبار مختلف را انجام داده‌اند.این گروه در اوگاندا- که حضورشان در قالب یک قیام آغاز شد- عملیات خود را به کشور همسایه جمهوری دموکراتیک کنگو منتقل کرده و در آن‌جا حملات متعددی را انجام داده است.
چندین گروه دیگر در غرب آفریقا و در سراسر ساحل نیز با داعش بیعت کرده‌اند. از این نظر می‌توان گفت که کنترل مناطق وسیع روستایی در مالی، نیجر و شمال بورکینافاسو و شمال آفریقا در اختیار این گروه قرار دارد.هم‌زمان سازمان ملل متحد نیز در گزارشی این نگرانی را مطرح کرده که گروه‌هایی مانند داعش می‌توانند از بی‌ثباتی سیاسی و خشونت موجود در سودان سوء‌استفاده کنند.
البته مرکز ملی مبارزه با تروریسم ایالات متحده در گزارشی که در ماه اوت منتشر شد، گفته که تهدید داعش و القاعده- بعد از سرکوب خطرناک‌ترین عناصرشان- در سطح پایینی قرار دارد.اما در ادامه این گزارش هشدار داده شده بود که نیمی از شاخه‌های داعش در حال حاضر در شورش‌های آفریقا فعال هستند- و ممکن است برای گسترش بیشتر آماده باشند.
ثبت دیدگاه