پس از دو دهه جنگ و هزاران میلیارد دلار هزینه، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا طی سال جاری میلادی اعلام کرد که تصمیم به عقب نشینی از خاک افغانستان دارد و نیرو‌های خود را تا پایان ماه سپتامبر از این کشور خارج خواهد کرد. با خروج نیرو‌های آمریکایی، شاهد قدرت گرفتن طالبان آن هم ظرف چند هفته در افغانستان بودیم. به طوری که دولت مرکزی افغانستان هیچ مقاومتی از خود نشان نداد و به راحتی کابل را در اختیار طالبان قرار داد.
اکنون در ذهن بسیاری از افراد سوالاتی از این دست شکل گرفته است که طالبان از کجا آمد و چگونه شکل گرفت؟ چه کشور‌هایی در تشکیل این گروه دخالت داشتند؟ در طول دو سال حکومت طالبان بر افغانستان شاهد چه رخداد‌هایی بودیم؟ چه رویداد‌هایی حضور طالبان را کم‌رنگ کرد؟ منابع مالی این گروه از کجا تأمین می‌شود؟ و اینکه با تسلط دوباره طالبان بر افغانستان چه اتفاقاتی خواهد افتاد؟
گروه طالبان در گذر زمان
سال ۱۹۹۴، گروه طالبان از خلال جنگ‌های داخلی افغانستان پدید آمد. در مورد نحوه شکل‌گیری این گروه گفته شده که پس از اشغال افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق، همسایه جنوبی این کشور یعنی پاکستان به وحشت افتاد. «محمد ضیاءالحق» رئیس‌جمهور وقت پاکستان تصمیم گرفت تا پیش از آنکه کشورش اشغال شود دست به تدبیری زند. او دیپلمات‌های خود را به عربستان فرستاد تا برای بیرون راندن شوروی از افغانستان همکاری کنند.
کمی بعد، نزدیک به ۹۰ هزار افغان توسط آمریکا، عربستان و پاکستان آموزش و تجهیز شدند تا با شوروی بجنگند. به عقیده بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی منطقه، طالبان برخاسته از همین نیرو‌های آموزش دیده توسط این سه کشور است.
به بیان بهتر طالبان را می‌توان زاییده اوضاع نابسامان و شلوغی‌های جنگ داخلی افغانستان دانست. با ظهور و پیشروی سریع طالبان، دیگر گروه‌های مبارز افغانستانی به شمال این کشور عقب نشینی کردند و رسما این گروه، کنترل افغانستان را در دست گرفت.
در طول دو سال، طالبان توانست کنترل بیشتر بخش‌های افغانستان از جمله کابل را در دست بگیرد و نام «امارت اسلامی افغانستان» را بر خود دهد.افغان‌ها که از رویکرد افراطی دولت مجاهدین افغان خسته بودند در ابتدا از ظهور طالبان استقبال کردند. طالبان در ابتدا موفق شد با اقداماتی از جمله از بین بردن فساد، بی‌قانونی و جاده سازی و ایجاد امنیت در مکان‌های تحت کنترل برای خود محبوبیت اولیه‌ای ایجاد کند. هم‌چنین این گروه به برخورد قاطعانه با فساد مشهور بود.
با این حال پس از مدتی، انتقاد‌ها شروع شد. به طالبان اتهامات زیادی در زمینه نقض حقوق بشر و آزادی‌های فردی وارد شد. برداشت طالبان از شریعت اسلام بسیار افراطی و سخت‌گیرانه است. در سال‌هایی که طالبان در قدرت بودند، ریش برای مردان و پوشیه برای زنان اجباری شد. موسیقی، سینما و تلویزیون ممنوع شد. دختران بالای ۱۰ سال اجازه ادامه تحصیل و زنان اجازه کار نداشتند. یک نمونه از اقدامات این دوره تخریب تندیس‌های باستانی بودا در سال ۲۰۰۱ در استان بامیان است.
طالبان هدف اولیه خود از تأسیس حکومت را بازگرداندن صلح و امنیت به افغانستان و اعمال دریافت خودشان از شریعت بر قانون اساسی عنوان کردند.
ثبت دیدگاه