جنگ روسیه و اوکراین آغاز بحران های مختلفی در بسیاری از کشورهای جهان را باعث شده است. افزایش هزینه های زندگی، کمبود کالاهای ضروری، افزایش سرسام آور قیمت انرژی، افزایش شدید فقر و بیکاری همه و همه بروز نارضایتی در میان مردم بسیاری از کشورها از جمله اردن را باعث شده است. کشوری که در مقایسه با سایر کشورهای حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا نسبتا امن بود اما در یک ماه اخیر می رود که به یک بمب ساعتی خاورمیانه تبدیل شود. کشورهای مصر و تونس نیز با همین چالش ها روبه رو هستند. آیا راه جدیدی برای یک بهار عربی دیگر در حال باز شدن است؟
علت اعتراضات در اردن افزایش بی رویه قیمت ها و هزینه های زندگی است که باعث فقر گسترده ای شده است. بهای نفت نیز در نوسان است و در این کشور رو به افزایش است. نرخ بالای بیکاری و بدهی های دولتی نیز مزید بر علت شده است و موجبات نگرانی مردم این کشور را فراهم می آورند. اقتصاد این کشور به واسطه تدابیر ضد کووید-۱۹ دچار خفقان شده و اکنون جنگ اوکراین نیز این موضوع را پیچیده تر کرده است.
این تنش در دو کشور مصر و تونس نیز احساس می شود. هر دوی اینها تحت الشعاع بحران انرژی و غذایی هستند و با افزایش هزینه های دولتی دست و پنجه نرم می کنند. در سال ۲۰۲۲ بدهی دولتی مصر به ۱۵۵.۷ میلیارد دلار رسیده است. در این کشورها ارزش پول ملی به شدت کاهش یافته و این امر باعث افزایش قیمت ها و ایجاد موج تازه ای از فقر شده است.
وضعیت تونس بهتر از آن نیست. بانک مرکزی این کشور در این خصوص هشدار داد و توضیح داد که تجارت و بدهی خارجی در حال از دست دادن ۷ میلیارد یورو است این درحالی است که در حوزه گردشگری این میزان به ۲ میلیارد می رسد. در این کشور یک نظام یارانه ای برای کالاهای اساسی پیش بینی شده و افزایش تورم ناشی از جنگ اوکراین نیز چشمگیر است. بحران غذایی نیز در این کشور بیداد می کند. در امان مقدمات لازم برای آغاز یک شورش گسترده تر از سال ۲۰۱۱ فراهم شده است. در آن سال نیز وضعیت به همین منوال بود: بحران اقتصادی ، فقر گسترده، نبود دمکراسی. آنچه در اردن در حال رخ دادن است امکان دارد یک موج اعتراضی گذرا نباشد بلکه مقدمه ای برای یک موج خشم باشد که ممکن است سراسر منطقه را فرا بگیرد.
ثبت دیدگاه