در مقاله ای تحلیلی به قلم «رفعت بداوی» سیاستمدار لبنانی و مشاور سلیم احمد الحص نخست وزیر پیشین لبنان که در خبرگزاری شینهوا چین منتشر شده، تغییرات جدید جهان و رویکرد چندجانبه گرایی کشورها و افول سیاست های آمریکا برای برتری جویی و قدرت طلبی در جهان با عبور کشورها از سیاست وابستگی به این کشور بررسی شده است.
در این مقاله آمده است:
شی جینپینگ رئیس جمهوری چین در مناسبت های مختلف خاطرنشان کرده است که جهان امروزی دستخوش تغییر و تحولات عمیقی است که در طول یک قرن اخیر سابقه نداشته است. جهان کنونی در حال تجربه تغییراتی است که می تواند در نهایت به یک خیزش علیه نظم یکجانبه کنونی منجر شود. این بدان معنی است که دوره وابستگی به آمریکا به سرآمده و جهان به سوی نظم جدیدی مبتنی بر استقلال استراتژیک با تمرکز بر منافع اقتصادی و توسعه دولت ها و ملت ها پیش می رود.
بسیاری کشورها با این تغییرات به شکلی مثبت و سریع رو به رو شدند چرا که باور دارند این تغییرات شامل فرصت هایی برای آزادسازی از سیاست تسلیم بودن در برابر آمریکایی است که منافع خودش را در اولویت قرار می دهد و ثروت کشورهای جهان را به واحد پول کشورش یعنی دلار پیوند می دهد تا فشاری برای اطاعت از سیاست های این کشور باشد حتی اگر این سیاست ها نابودکننده و ویرانگر باشند. برخی کشورهایی که به این تغییرات جدید جهانی پاسخ مثبت دادند عربستان سعودی، کشورهای حاشیه خلیج فارس، مصر، هند، روسیه و چین هستند.
آمریکا و متحدان غربی اش با این سوال نزد دیگران می روند که “آیا از ما حمایت می کنید یا از قطب دیگر؟” آمریکا همچنین از ادبیات تهدید و ارعاب برای وادار کردن دیگر کشورها در اطاعت استفاده می کند و آنها را مجبور می کند تا با دلار آمریکا به عنوان ارز جهانی تجارت کنند تا منافع خودش تامین شود بدون کوچک ترین توجهی به منافع سایر کشورها و توسعه مردم تنها به تضمین منافع خود فکر می کند. با این تهدید و بی عدالتی بزرگ آمریکا توانسته حاکمیت جهان را در دست گیرد.
امروز با تغییرات منطقه ای و جهانی که اتفاق می افتد منافع اقتصادی و توسعه گرایانه با سیاست های سازگار با دولت ها در اولویت قرار می گیرد. بنابراین متحدان و ائتلاف ها اکنون بیشتر به اقتصاد، تکنولوژی و توسعه وابستگی دارند تا موارد سیاسی یا نظامی و ما نمی توانیم تاثیر این تغییرات بر سیاست های خارجی سایر کشورها را نادیده بگیریم. دیگر ممکن نیست تا کشورها را مجبور کرد تا موضع حمایتی در قبال آمریکا و غرب که در مقابل منافع اقتصادی شان است داشته باشند.
چرخه عدم انطباق در حال گسترش است. سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک ) و متحدانش که به اوپک پلاس معروف مثالی برای این امر است.این سازمان علیه مسائل تحریم ها توسط کاهش تولید به جای افزایش آن طغیان کرد که موجب خشم آمریکا شد. مثالی دیگر ادامه فروش نفت روسیه در جهان به رغم تحریم های اعمال شده از سوی آمریکاست. برخی کشورهای اروپایی حتی به شکل مستقیم از عربستان سعودی نفت می خرند و در عوض گاز و گازوئیل را از روسیه با قیمتی پایین تر می خرند و سپس با قیمتی بالاتر می فروشند و سودی هنگفت کسب می کنند. منطق این کشورها بسیار ساده است: منافع اقتصادی و توسعه گرایانه در اولویتند و آنها تعیین کننده موقعیت سیاسی هستند و نه چیزی دیگر. اما متاسفانه به نظر می رسد کشورهای غربی بویژه آمریکا درکی از این موضوع ندارند.
آنچه درباره این تغییرات جدید به نظر می رسد آن است که به رغم عدم سازگاری با تحریم های غربی و آنچه دیکته می شود، این کشورها آمریکا را تحریم نکردند. در عوض تصمیم شان بیشتر برپایه استراتژی مستقل که تضمین کننده توازن منافع اقتصادی است پایه ریزی شده است. هر چه زودتر غرب، به ویژه کشورهای اروپایی این تغییرات را به رسمیت بشناسند، قادر خواهند شد استراتژی های خود را براساس داده های واقعی شکل دهند. باوجود این در عمل غرب و آمریکا هر دو بسیار دور از واقعیت هستند.
به نظر می رسد امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه تصمیم گرفته تا خود را با رویکردی واقع گرایانه پس از تشخیص خطر وابستگی اروپا به آمریکا سازگار کند. در بازگشت وی از چین، مکرون بیانیه ای در نشریات فرانسوی منتشر کرد که از سوی پولیتیکو گزارش شد. در این بیانیه آمده است اروپا باید وابستگی خود به آمریکا را کاهش دهد و از تقابل با چین در مسئله تایوان اجتناب کند. رئیس جمهوری فرانسه همچنین بر تئوری اش برای خودمختاری و استقلال استراتژیک اروپا تاکید کرد که فرانسه را به سومین کشور قدرتمند تبدیل می کند.
رئیس جمهوری فرانسه با فهمید که وابستگی اروپا به آمریکا برای سلاح و انرژی افزایش یافته است .بنابراین اروپا باید بر روی تقویت اقتصاد و صنایع دفاعی خود تمرکز کند و ار اروپا خواست تا وابستگی به دلار را در مرزهای منطقه ای خارج از این قاره کاهش دهد.
در مقاله ای که اوایل ماه جاری از سوی رنو ژیرار تحلیلگر فرانسوی نوشته و در روزنامه فیگارو منتشر شده است آمده آمریکایی ها از ارز خود به عنوان ابزاری برای تحمیل فشار سیاسی و حق سکوت به کشورها استفاده می کنند تا آنها را تسلیم منافع خود کنند و این امر منجر به محرکی برای جنبشی جهانی برای سرنگونی سلطه دلار می شود. رها کردن دلار روندی برگشت ناپذیر است از آنجا که واشنگتن از این ارز به عنوان ابزار حق سکوت سایر کشورها استفاده کرده است.
جفری ساچز کارشناس اقتصاد آمریکایی در مصاحبه ای با اسکای نیوز، به زودی پایانی دردناک برای دلار آمریکا پیش بینی کرد و افزود آمریکا سلاح اولیه فشار را که همیشه از آن به عنوان حق سکوت از کشورهای جهان استفاده می کرده از دست خواهد داد. وی همچنین تاکید کرد جهان به سوی چندقطبی شدن و پایان هژمونی غرب پیش می رود و ملت های دنیا باید یکپارچگی منطقه ای برای دستیابی به امنیت اقتصادی و توسعه را بدست آورند. چرا که درگیری هایی ساخت آمریکا دیگر برای هیچ طرفی سودمند نیست.
در نهایت و به عنوان نتیجه گیری، سیاست وابستگی به آمریکا دیگر سیاستی موثر نیست و معامله با دلار آمریکا نیز اجباری نیست. در عوض این سیاست ویرانگر است. غرب باید این تغییرات را ببیند. روند امروز به سوی سازماندهی سیستم دنیای جدید چندجانبه گرایانه است که مبتنی بر یکپارچگی اقتصادی و تبادلات ارزی داخلی، شبیه آنچه میان روسیه، چین، عربستان سعودی و هند اتفاق می افتد است.
ثبت دیدگاه